CRF hormonu, kadını strese karşı daha duyarlı yapıyor

Yapılan arastırmalar kadınlarda strese bağlı depresyona yakalanma riskinin erkeğe göre daha fazla olduğunu gösteriyor ve bunun sebebinin kadınların duygusal dalgalanmalara daha yatkın olduğu, başka bir deyişle kadın psikolojisine bağlanıyordu. Yapılan araştırmalar, stres anında paniğe kapılma, kalp atışlarında hızlanma ve ağlama gibi reaksiyonların kadınlarda daha fazla görüldüğünü gösteriyor.

Stres anında kadın ve erkek beyni farklı çalışıyor.

Bu konuda yapılmıs olan ve 23 temmuz 2010 tarihli  Molecular Psychiatry dergisinde yayınlanan bir araştırma bunun sebebinin psikolojide değil beyin biyokimyasında yattığı ve stres anında kadın ve erkek beyninin farklı çalışıtığını gösteriyor.

Prensip olarak sistem şöyle çalışıyor: Stres anında beyinde CRF hormonu (corticotropin-releasing factor) salgılanıyor, salgılanan bu hormon beyin hücrelerindeki reseptörler tarafından yakalanarak stresin etkisi ya azaltılıyor ya da tamamıyla ortadan kaldırılıyor.

Metot

Erkek ve dişi fareler, önce yüzme havuzunda strese sokuluyor, daha sonra beyinlerindeki CRF hormonu ile CRF Reseptör Genleri arasındaki ilişki moleküler-biyolojik  metotlarla araştırılıyor.

Sonuç:

Yapılan arastırmalar sonucunda;

• Dişi farelerde, stres hormonu CRF yi yakalayan reseptörlerin daha dar  ve buna bağlı olarak CRF leri yakalama kabiliyetlerinin daha az olduğu tespit edilmiştir.
• Erkek farelerde ise, CRF hormonunu yakalayan reseptörlerin  daha geniş, sayılarının daha fazla ve buna baglı olarak CRF leri yakalama kabiliyetlerinin daha fazla olduğu tespit edilmiştir.

Not: Bu araştırmadan elde edilen sonuçlar ışığında yeni nesil depresyon ilaçlarının erkek ve kadına özel çıkarılması söz konusu olacak.

Mehmet Saltürk

++++++++++++++++++++++++
Dipl. Biologe Mehmet Saltürk
Institute for Genetics
University of Cologne
++++++++++++++++++++++++

Orijinal makale

Sex differences in corticotropin-releasing factor receptor signaling and trafficking: potential role in female vulnerability to stress-related psychopathology

Molecular Psychiatry (2010) 15, 896–904; doi:10.1038/mp.2010.66; published online 15 June 2010