B6 ve B12 vitaminleri akciğer kanseri riskini yükseltiyor

Gerek hastalıklardan korunmak gerekse sağlıklı kalabilmek için vücudumuzun vitaminlere ihtiyacı vardır. Vitaminler için kısaca „ Katalizör görevi gören organik maddelerdir“ denebilir. Bu nedenle vitaminlerin vücudumuzdaki önemi büyüktür. 13 değişik vitamin vardır ve her vitaminin vücuttaki görevi farklıdır.
Vitaminler sindirim fonksiyonlarından bağışıklık sistemini güçlendirmeye kadar çok geniş alanda görev alırlar. Her vitaminin değişik bir ismi olmasına rağmen basitce telaffuz edilebilmesi için genellikle harfler ile isimlendirilmişlerdir. Vitaminler yağda ve suda çözünen vitaminler olmak üzere iki gruba ayrılırlar.

Yağda çözünen vitaminler

• Vitamin A (retinol)
• D vitamini (kalsitriol)
• E Vitamini (tokoferol)
• Vitamin K (K1, K2, K3, K4 "pıhtılaşma vitaminleri")

Suda çözünen vitaminler

• Vitamin C (askorbik asit)
• Vitamin B1 (tiamin)
• Vitamini B2 (riboflavin)
• Vitamin B3 (nikotinik asit, niasin)
• Vitamin B5 (pantotenik asit)
• Vitamin B6 (piridoksin)
• Vitamin B7 (biyotin, vitamin H)
• Vitamin B9 (folik asit)
• Vitamin B12 (kobalamin)

Suda çözünen vitaminlerin vücutta depolanması düşük olduğu için fazlası vücut sıvıları ile dışarı atılır. Yağda çözünen vitaminlerin fazlası ise yağ dokularında depolanır. Bu yüzden yağda çözünen vitaminlerin fazlası bazen zararlı olabilir.
Her iki gruptaki vitaminler dengeli beslenmek kaydıyla doğal yollardan yeterli miktarda vücuda alınabilir. Vitaminlerin vücutta yeterince bulunmaması durumunda ise metabolik bozuklukların ortaya çıkması kaçınılmaz olur.

Aşırı vitamin tüketiminin zararlarına birkaç örnek

Yapılan birçok araştırma ihtiyaçtan fazla alınan vitaminlerin vücuda faydadan çok zarar verdiğini gösteriyor. Mesela kemik vitamini olarak bilinen ve kemikleri korumaya yönelik alınan D Vitaminin yüksek dozda alınması gıda alerjisini tetiklerken(1), yaşlı insanlarda düşme riskini artırarak kemik kırılmalarına sebep olabiliyor(2). Yüksek dozda alınan E Vitamininin kemiklere zarar verdiği(3), yüksek dozda alınan C Vitaminin ise böbrek taşına sebep olduğu bu konuda bilinen örneklerden sadece birkaç tanesi(4).

***

B6 ve B12 vitamini ile akciğer kanseri arasında bir ilişki bulundu

B6 ve B12 vitaminlerinin sinir sistemini güçlendirerek kişiye zihinsel zindelik verdiği ve bu yüzden de bu iki vitaminin zararsız olduğu sanılıyordu. Gerçekten de şu ana kadar yapılan araştırmalar B12 vitamini eksikliğinin konsantrasyonu zayıflattığı, hatta yaşlılık döneminde demans riskini artırdığını gösteriyor(5). Bu yüzden birçok yaşlıya koruma amacıyla B6 ve B12 bakımından zengin gıdalarla beslenmeleri ve yüksek dozda B6 ve B12 vitamin tabletleri almaları tavsiye ediliyor.

B6 ve B12 vitaminleri sanıldığı kadar zararsız mı?

Ohio State Üniversitesinden Theodore Brasky ve ekibinin 50 ila 76 yaşları arasında 77.000 katılımcı ile yapmış olduğu araştırma bu iki vitaminin bilinmeyen bir yan etkisinin varlığını ortaya çıkardı. Araştırmada katılımcılara son on yılda B6 ve B12 vitamini alıp almadıkları ve eğer alıyorlarsa hangi dozda aldıkları soruldu ve alınan dozaj ile akciğer kanseri vakalarının sayısı inceledi.

Sonuç


Erkekler iki ile dört kat daha yüksek risk taşıyor: Araştırmada uzun süre yüksek dozda B6 veya B12 vitamini almış erkeklerde almayanlara göre iki kat daha fazla akciğer kanseri vakaasının olduğu tespit edildi.

Sigara, riski yükseltiyor: Araştırmada katılımcılara yaş, yaşam biçimi, kalıtsal ve çevresel faktörler ile sigara alışkanlığı gibi kanserle direkt ilgisi olan faktörler de soruldu. Hem sigara içen hem de yüksek dozda B6 veya B12 vitamini kullanan katılımcıların 4 kat daha fazla akciğer kanserine yakalandıkları tespit edildi.
(Not: Kadınlarda B6 veya B12 vitamini tüketimi ile akciğer kanseri arasından anlamlı bir ilişkinin varlığı tespit edilemedi.)

Vitamin haplarının dozları genellikle çok yüksek

Kullanılan bir vitamin, bir ilaç veya bir hormonun kanda veya kan plazmasında veya kan serumundaki miktarı o preparatın konsantrasyonunu oluşturur. Bir ilacın vücutta başarılı bir şekilde kullanılabilmesi ancak o ilacın kanda belirli bir seviyeye ulaşması ile mümkündür. Eğer bir ilaçın veya vitaminin kandaki seviyesi çok düşükse o preparat vücutta etkili olamaz. Eğer ilaçın veya vitaminin kandaki miktarı çok yüksekse yan etkileri olabilir. Hatta bazı durumlarda zehirlenmelere bile sebebiyet verebilir.

B6 ve B12 vitamininde durum nedir?: Yetişkin erkeklerde önerilen günlük doz, B6 vitamini için için 1.5 mg, B12 vitamini için 3 mg civarındadır. Ancak piyasada satılan vitamin takviyeli gıda maddeleri ve vitamin tabletlerindeki B6 ve B12 miktarı tavsiye edilen günlük dozun çok çok üstünde olabiliyor. Hatta piyasada tablet başına 5 mg’a kadar varan B12,  250 mg'a kadar varan B6 vitamin tabletleri bulmak mümkün.

Yapılan araştırmalar günlük B6 ve B12 ihtiyacımızı yüksek dozda tabletlere gerek kalmadan et, nohut ve tahıllardan rahatlıklar karşılanabileceğini gösteriyor. Uzmanlar yaşlılarda durumun biraz farklı olduğunu bu yüzden yaşlıların yüksek dozda B6 ve B12 vitamini alımının ancak doktor kontrolünde yapılması gerektiğini belirtiyorlar.

Araştırmalar devam ediyor

Yüksek dozda B6 ve B12 vitamini ile Akciğer kanseri arasında nasıl bir biyolojik bağlantının olduğu henüz bilinmiyor ama ilişkiyi daha ayrıntılı araştırmak için şimdiden iki yeni çalışmaya başlandı bile. Ayrıca bu olumsuz etkinin neden kadınlarda görülmediği de araştırılan konular arasında yer almakta.

Mehmet Saltuerk

++++++++++++++++++++++++
Dipl. Biologe Mehmet Saltürk
The Institute for Genetics
of the University of Cologne
++++++++++++++++++++++++

Kaynak:

Long-Term, Supplemental, One-Carbon Metabolism–Related Vitamin B Use in Relation to Lung Cancer Risk in the Vitamins and Lifestyle (VITAL) Cohort

Diğer kaynaklar

1. Maternal and newborn vitamin D status and its impact on food allergy development in the German LINA cohort study Link
2. Monthly High-Dose Vitamin D Treatment for the Prevention of Functional Decline Link
3. Vitamin E decreases bone mass by stimulating osteoclast fusion Link
4. Ascorbic Acid Supplements and Kidney Stone Incidence Among Men: A Prospective Study Link
5. Vitamin B12, cognition, and brain MRI measures: a cross-sectional examination Link

Bu blogdaki makaleler bir başka yayın organında kaynak gösterilmeden yayınlanamaz, çoğaltılamaz ve kullanılamaz.