Neden bazı durumlarda şişmanlar sağlıklı olurken, zayıflar hasta oluyor?

Şimdiye kadar toplumda „Şişman insan sağlıksız, zayıf  insan sağlıklı olur “ gibi genel kanı hakimdi.  Veya "ideal BMI* ye sahip kişi sağlıklıdır."  Evet fazla kilolu kişilerin birçoğu ileriki yaşamlarında diyabet 2 ve kalp hastalığı riski taşımaktadır. Bu bir gerçek, fakat bu durum pratikte her zaman böyle olmaya bilmektedir. Bazen fazla kilolu bir kişi sağlıklı olurken, ideal kiloya sahip başka bir kişi diyabet 2 ve yüksek kolesterolden muzdarip olabilmektedir. Daha da kötüsü bu kişiler kalp ve damar hastalığı riski de taşıyabilmektedir.

Dışarıdan bakılınca ideal vucut ölçüsüne sahip olan bu kişiler neden diyabet 2, ve kalp hastalığı gibi ciddi hastalıkların tehdidi altındadırlar?

Cevap: IRS1** geninde bulunan bir   varyasyondur (noktasal mutasyondur).

26 değişik araştırma grubunun 10 ülkede 76 000 kişiyle yapmış olduğu araştırmada zayıf, diyabet 2 ve kalp hastası olan kişilerde IRS1 geninin varyasyonlu formuna rastlanmıştır. Bu genin varyasyonlu formuna sahip kişilerde, yağlar deri altına değil organlarda, özellikle de karaciğer ve kaslarda toplandığı görülmüştür.

Sonuç: IRS 1 geninin varyasyonlu formuna sahip olan kişiler fit görünmesine rağmen diyabet 2 ve kalp hastalığı riski taşımaktadırlar. Ayrıca bu araştırmadan ortaya çıkan başka bir bulgu da, varyasyonlu genin etkisinin erkek ve kadında değişik şiddette olması…Yapılan araştırmadan elde edilen sonuçlar, varyasyonlu geni taşıyan erkeklerin kadınlara göre daha fazla risk taşıdığını göstermektedir. Kadın ve erkek vücudunda yağ dağılımının farklı bölgelerde lokalize olması erkekleri hastalık konusunda daha riskli  yapmaktadır.(şimdilik böyle tahmin ediliyor.)

BMI*(Body mass index): Vücut kitle indeksi (VKİ), vücut ağırlığının (kg), boy uzunluğunun metre cinsinden karesine bölünmesiyle hesaplanır. İdeal ağırlık ise ulaşılmak istenen VKİ'nin, boy uzunluğunun karesi ile çarpılmasıyla elde ediliyor.(Kaynak: Vikipedi)

IRS1**: Bu gen 2. kromozomda bulunur. Genin normal formu vucutta yağ oranını düşürmekle görevlidir

Mehmet Saltürk

++++++++++++++++++++++++
Dipl. Biologe Mehmet Saltürk
Institute for Genetics
University of Cologne
++++++++++++++++++++++++

Orijinal makale 

Genetic variation near IRS1 associates with reduced adiposity and an impaired metabolic profile

Nature Genetics Volume: 43 Pages: 753–760 Year published: (2011) DOI: doi:10.1038/ng.866
Received 18 January 2011 Published online 26 June 2011