Alzheimer hakkında ön bilgi
Alzheimer demans’in en yaygın
biçimidir. Hastalığın şimdilik tedavisi mümkün değil ancak erken tanı
ve tedavi sayesinde hastalığın ilerlemesi yavaşlatılabiliyor.
Hastalık, Tau-protein nin
yapısının bozulması ile başlayan ve bu proteine fosfat moleküllerinin
bağlanması ile devam eden daha sonra beyindeki sinir hücreleri
üzerinde β-Amyloid plaklarının birikmesi ile son bulan uzunca
bir süreçten oluşmaktadır. Bu süreçin erken safhasında yakın geçmişle ilgi
hafıza kaybı, ilerleyen safhalarında sıkca görülen unutkanlıklar ve son
safhasında tanıma fonksiyonlarında bozukluklar ve demans daha sonra da
alzheimer başlar.
Protein diyeti ve hastalığın ilerlemesini
yavaşlatıyor.
Özel bir diyetle insanlarda da
alzheimerı yavaşlatmak mümkün gibi görünüyor.
ABD'de yapılan bu araştırma şimdilik
fareler üzerinde denenmiş ve olumlu sonuçlar vermiştir. Düşük protein
diyeti uygulanan farelerde bilişsel beceriler ve bellek performansında önemli
ölçüde düzelmeler görülmüştür.
Metot:
Bu deney için alzheimer belirtisi
gösteren fareler iki gruba ayrılıyor.
- Gruptaki farelere dört ay boyunca her iki haftada bir protein miktarı azaltılan bir diyet uygulanıyor.
- Gruptaki farelere ise hiçbir diyet uygulanmıyor.
Sonuç:
Dördüncü ayın sonunda yapılan
kabiliyet, bilinç ve patolojik testlerden elde edilen sonuçlar şöyle:
- Protein diyeti uygulanan farelerin labirent, kabiliyet ve bilinç testlerinde önemli ölçüde düzelmelerin görüldüğü, Beyin Sinir-Hücrelerinde daha az tahribatın olduğu tespit edildi.
- Protein diyeti uygulanmayan farelerin labirent, kabiliyet ve bilinç testlerinin sunucunun dört ay öncesine göre daha kötü olduğu ve Beyin Sinir-Hücrelerinde alzheimer hastalarında tipik olarak görülen Hatalı Tau Proteininin bulunduğu tespit edildi.
Protein diyeti kandaki “Büyüme
Faktörünün* miktarını azaltıyor
Büyüme faktörü*(Insulin-like
growth factor-1 IGF-1): Karaciğerde sentezlenen ve insuline benzeyen bir
hormondur. Farelerde olduğu gibi insanlarda da çocukluk ve ergenlik döneminde
büyümede önemli rol oynar. Bu hormonun yapısındaki değişiklikler, yaşamın
sonraki evrelerinde (gençlik ve ihtiyarlıkta), alzheimer, kanser ve çeşitli
hastalıklara yol açmaktadır.
Laboratuvar testleri:
Düşük protein diyeti uygulanan farelerin kanında büyüme
faktörünün(IGF-1) % 30 ila % 70 oranında daha azbulunduğu, buna
karşın diyet uygulanmayan farelerin kanında ise bu
oranın normalden sekiz kat daha yüksek olduğu tespit edildi.
Bu araştırma besinler yoluyla alınan
proteinin Büyüme Faktörü (IGF-1) in yapısını, fonksiyonunu ve
miktarını değiştirerek hastalığın ilerlemesinde önemli rol oynadığını ortaya
çıkardı. Ayrıca bu araştırma, basit bir diyetle hastalığın
ilerlemesinin önüne geçilebileceğini göstermiştir.
Araştırma her ne kadar fareler üzerinde
olumlu sonuç vermiş olsada aynı diyetin insanlar üzerinde de olumlu sonuç
vereceği tahmin ediliyor. Bu konuda klinik deneyler başlamış bulunuyor ve IGF-1 nin
yapısını değiştirecek yeni ilaçların geliştirilmesinin 15 yıl kadar
sürebileceği tahmin ediliyor.
Not: Türkiye'de alzheimerlı hasta sayısının 350 binin üzerinde
olduğu tahmin ediliyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün öngörülerine göre 2050’li
yıllarda en çok alzheimer hastası bulunan 4 ülkeden biri haline geleceğimiz
tahmin ediliyor.
Mehmet Saltürk
++++++++++++++++++++++++++
Dipl. Biologe
Mehmet Saltürk
Institute for
Genetics
University of
Cologne
++++++++++++++++++++++++++
Kaynak :
Protein restriction cycles reduce IGF-1 and phosphorylated Tau, and improve behavioral performance in an Alzheimer’s disease mouse model
DOI: 10.1111/acel.12049 ©
2013 The Authors Aging Cell © 2013 Blackwell Publishing Ltd/Anatomical Society
of Great Britain and Ireland